Mijn moeder was een vurige socialiste.
Dus elk jaar, op 1 mei, ging het raam omhoog, stak ze een rode lap aan een stok naar buiten en zette keihard de Internationale op, soms zelfs twee of drie keer achter elkaar. Daarna was het de beurt aan de socialistische strijdliederen die gezongen werden door het kozakkenkoor. En als het slecht weer was maar de dag ervoor, op Koninginnedag, de zon had geschenen, zei ze: "Zie je wel, we hebben een Oranje God" Ze had een hekel aan alles wat met koninginnedag te maken had. Ik weet nog goed dat ik met hindernislopen op het koninginnefeest in de speeltuin, een bedelarmbandje had gewonnen. Maar het kon haar goedkeuring niet wegdragen dus ik heb het nooit omgedaan.
Ik weet nog dat ik me elk jaar vreselijk schaamde voor die wapperende rode lap die niet eens op een vlag leek. Bovendien werd ik er in de straat mee gepest. Ze trok zich er nooit iets van aan en stond voor alles waar ze in geloofde, dus die rode lap werd elk jaar weer opgehangen.
Ja, mijn moeder was beslist anders dan anderen en in mijn jeugd waren er beslist meer dingen waarbij ik me voor mijn moeder schaamde. Zo verfoeide ik elk beschilderd houten knoopje op alle eigengemaakte kleren, gebreide vestjes of jassen. Mijn vader kocht een bezemsteel, zaagde er plakjes van en maakte er twee gaatjes in. Vervolgens werden ze door mijn moeder geverfd en gelakt.
Pas heel veel later was ik in staat om te zien hoe bijzonder ze eigenlijk was en haar talent om van niets iets te maken. En hoewel mijn moeder en ik later een moeizame relatie kregen en het me grote moeite kostte om mijn eigen weg te kunnen gaan en ik de ruzies vaak niet meer kon omzeilen, beschik ik over een schat aan mooie jeugdherinneringen en valt alle narigheid rond haar daarbij in het niet. Daar ben ik intens blij mee. Haar gevoel over onrecht heeft ze overgedragen, haar felheid over misstanden in de wereld zijn me met de paplepel ingegoten evenals het kiezen van mijn eigen weg. " Al ga je vleeswaren snijden bij de Hema, zorg dat wat je ook doet, je hart daar ligt" zei ze. Ik geloof dat ik dat tot vervelens aan toe tegen mijn eigen kinderen heb gezegd.
Een jaar voor haar dood wilde ze met me praten over haar laatste wens.
Ze wilde een rode kist en we moesten de internationale draaien, het liefst zo hard mogelijk.
En altijd onverwacht kregen we in Frankrijk opeens een telefoontje dat mijn moeder overleden was. Vier maanden daarvoor was ze 80 jaar geworden. Als verrassing voor haar om toch op die dag aanwezig te zijn, was ik op de trein gestapt en stond ik 's ochtends met mijn armen vol bloemen en een grote doos taart op de stoep. Blij was ze niet maar we konden al lang niets goed meer doen in haar ogen. Toch hebben we met z'n allen een gezellige dag voor haar verzorgd met veel bitterballen en een beerenburgertje want daar hield ze zo van.
De kist rood schilderen lukte niet meer omdat wij een paar dagen nodig hadden om in Nederland te komen. Maar ze waren in de Beemster net bezig om de tulpen te koppen dus Frank had geregeld dat hij een paar vuilniszakken rode tulpenkoppen kon ophalen. Honderden lagen op de kist en rondom op de grond, als een vorstelijk tapijt voor mijn rode moeder! Het zag er prachtig uit.
Maar zelfs dát kon haar niet tevreden stellen want heel duidelijk hoorde ik in mijn oor de enigszins bitse klank van haar stem: " waarom is de kist niet rood"....
"Vind je al die tulpenkoppen niet prachtig, mam" fluisterde ik. "Mmmmmm" hoorde ik haar een tikkeltje wrokkig zeggen...
Toen schalde de Internationale door de ruimte, lekker hard, precies zoals ze wilde. Ze zei niets meer...
Elk jaar op 1 mei denk ik weer aan die rode wapperende lap uit het raam. Het verschil is dat ik me nu niet meer schaam...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten